 |
امیرمحمد شهسوارانی در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان فارس، اظهار داشت: خانواده معمولاً دارای هسته‌ای است که از دو جنس مکمل تشکیل می‌شود که این افراد با پیوند سببی با یکدیگر ارتباط پیدا می‌کنند و سایر افراد بر اساس پیوند سببی و نسبی به یکدیگر وصل می‌شوند.
وی افزود: اگر خانواده هسته‌ای باشد شامل پدر، مادر و فرزند خواهد بود و اگر قرار باشد خانواده به طوری گسترده تشکیل شود علاوه بر والدین و فرزندان پدر‌بزرگ، مادر‌بزرگ و عمو‌زاده‌ها نیز در کنار هم زندگی خواهند کرد.
این متخصص حوزه بهداشت روان ادامه داد: در حال حاضر به دلیل زندگی مدرن و محدود شدن فضاها خانواده‌ها به نوع هسته‌ای تبدیل شده‌اند.
وی افزود: کارکرد خانواده‌ها تولید نسل آینده است و مهمترین فاکتور خانواده بحث انتقال فرهنگ به نسل آتی است که حداقل 14 آیتم اصلی دارد. زبان‌آموزی، فرآیند اجتماعی شدن، نحوه تفکر، علم‌آموزی، آشپزی، تبادلات اجتماعی و نحوه تولید سرمایه که شامل مالی، فرهنگی و اجتماعی می‌شود جزو این آیتم‌ها هستند.
این روانشناس تأکید کرد: راهکار انتقال فرهنگ، تولید مثل است تا افرادی به عنوان فرزند به وجود آمده و جامعه‌پذیری در آنها شکل گیرد. فرزند‌آوری در متن فرآیند گسترده انتقال فرهنگ است بنابراین والدین نقش مهمی در اعتلای فرهنگ جامعه دارد.
وی افزود: مهمترین راه انتقال فرهنگ از طریق آموزش‌های اجتماعی، سبک فرزندپروری است که شامل روش‌هایی برای انتقال فرهنگ به نسل آینده است.
این متخصص حوزه بهداشت و روان تصریح کرد: فرهنگ عبارت است از هر چیزی که در جامعه از نسلی به نسل بعدی انتقال می‌یابد که این انتقال بدون دخالت عوامل ژنتیکی و وراثتی است. در واقع سبک فرزندپروری شامل رفتارهای والدین با فرزندان می‌شود و بخش عمده آن الگوهای والدین است که در ابعاد اجتماعی و فرهنگی نشان داده می‌شود.
وی افزود: مهم نیست والدین به فرزند خود چه می‌گویند مهم این است که آنها چه می‌کنند مثلاً چنانچه والدینی فرزندان خود را از دروغگویی منع کنند اما خود آنها در حضور فرزندانشان دروغ بگویند این صفت را در آنها درونی می‌کنند.
این متخصص حوزه بهداشت و روان با اشاره به 4 سبک فرزندپروری گفت: در سبک فرزند پروری دیکتاتوری، والدین مشغول امر و نهی به فرزندان هستند و آنها حق اظهار‌نظر ندارند. در واقع باید تمام خواسته‌های والدین را بدون چون و چرا محقق کنند. در این سبک فرزندپروری انتظارات والدین بالا است اما آنها پاسخگوی سوالات فرزندان نیستند.
وی ادامه داد: سبک فرزندپروری قاطع و اطمینان‌بخش شبیه سبک دیکتاتوری است زیرا والدین نظرات خود را اعمال می‌کنند اما در آن فرصتی برای سوال و جواب با فرزند خود می‌گذارند و خود را ملزم به دادن توضیحات لازم به فرزندان می‌کنند. در این نوع سبک فرزندپروری انتظار از فرزند بالا است اما به همان میزان والدین خود را مقید به دادن پاسخ به فرزندان خود می‌کنند.
این متخصص حوزه بهداشت روان اظهار داشت: در سبک فرزندپروری سهلگیرانه والدین پاسخگویی بالایی نسبت به فرزند خود دارند اما انتظار خاصی از او ندارند و در همه جا از او حمایت می‌کنند. معمولاً این نوع سبک فرزندپروری در مورد تک‌فرزندان اتفاق می‌افتد و به محض اینکه کودک گریه می‌کند والدین آنچه او می‌خواهد را در اختیار فرزند خود قرار می‌دهند.
وی افزود: سبک غفلت نوعی سبک فرزندپروری است که در آن نه انتظاری وجود دارد و نه پاسخگویی‌ای. معمولاً والدین فقط به تولید نسل پرداخته و خدمات لازم را به فرزندان خود ارائه نمی‌دهند.
این روانشناس تأکید کرد: تک‌فرزند‌ها در صورتی کودکانی لوس، پرتوقع، بی‌دست و پا و ناتوان در اراده خود بار می‌آیند که پدر و مادر سبک فرزندپروری سهلگیرانه را در پیش گیرند زیرا در این روش والدین متمرکز بر خواسته‌های فرزندان خود هستند.
معمولاً این والدین زمانی که با فرزندان خود از مقابل فروشگاه‌های اسباب‌بازی‌فروشی رد می‌شوند در مواجهه با گریه فرزند خود تن به خواسته او می‌دهند و اسباب‌بازی موردنظر را برای فرزند خود تهیه می‌کنند.
وی ادامه داد: تحقیقات نشان میدهد که والدین باید به خواسته‌های فرزندان خود تا وقتی آنها به سن 2 سال و نیم می‌رسند تن دهند اما بعد از آن باید به نیازهای اجتماعی فرزندان نیز توجه کرد و صبر کردن را به آنها آموزش داد.
همچنین کودک باید بیاموزد تا در مجالس شادی بخندد و در مجالس عزا رفتاری مناسب داشته باشد این رفتارها در جهت همبستگی اجتماعی است و آن را می‌توان در سبک فرزندپروری قاطع و اطمینان بخش مشاهده کرد در این سبک در حالی که کیفیت آموزش بالاست انتظارات نیز بالا خواهد بود.
این متخصص حوزه بهداشت روان با تأکید بر عدم تهیه تجهیزات رایانه‌ای از سوی والدین به فرزندان اظهار داشت: خرید برخی تجهیزات رایانه‌ای برخلاف واقعیت مغز و بدن است زیرا مغز را از کار می‌اندازد و فرد‌گرایی را در کودک آموزش میدهد زیرا کودک یاد می‌گیرد تا با آن ابزار ارتباط برقرار کند.
وی خاطرنشان کرد: والدین نباید تسلیم خواسته‌های نابجای فرزندان شوند. وقتی تعداد فرزندان بیش از یکی باشد به دلیل سرویس‌دهی والدین به فرزندان معمولاً تسلیم فرزند نمی‌شوند اما وقتی یک فرزند در خانواده وجود دارد محلی برای سبک فرزندپروری سهلگیرانه است.
